Geschiedenis Laankerk Kralingse Veer



Onderstaand is in het kort de historie van onze gemeente beschreven. Om de geschiedenis goed te volgen is eerst een korte toelichting op de geschiedenis van Kralingse Veer nodig.

Kralingse Veer

De naam Kralingse Veer herinnert aan het overzetveer van Kralingen naar IJsselmonde. Dit veer wordt al in een oorkonde uit 1333 genoemd maar is waarschijnlijk veel ouder. Rond het veer ontstond in de loop van de tijd een herberg, de woning van de veerman, een stalling voor paarden en vestigden zich er vissers die (onder andere) visten op de zalm. Dit werd een belangrijke inkomstenbron waardoor de nederzetting groeide. In het midden van de achttiende eeuw wordt de aanpak professioneler en komt er een marktgebouw en een visafslag aan de Schaardijk. Kralingse Veer had in die tijd de grootste zalmafslag van Nederland, maar vanaf 1890 verminderde de zalmvangst sterk. Dit kwam door de normalisatie van de Rijn, door overbevissing en door toenemende watervervuiling. De zalm verdween uit de Nieuwe Maas. In 1932 is het gebouwtje van de visafslag gesloopt.

Kralingse Veer is gebouwd aan Schielands Hoge Zeedijk. Bij de watersnoodramp van 1953 brak deze dijk bijna door. In 1955 werden daarom in opdracht van het hoogheemraadschap van Schieland de huizen langs de dijk gesloopt om een dijkverzwaring mogelijk te maken. Dit waren veelal de oorspronkelijke huizen van het dorp Kralingse Veer. Hiermee verdween daarom een belangrijk deel van de oorspronkelijke bebouwing van Kralingse Veer.

Kralingse Veer werd in 1941 door Rotterdam geannexeerd en is tegenwoordig een kleine wijk in de deelgemeente Prins Alexander in het oosten van de gemeente Rotterdam. Aan de Nieuwe Maas bevindt zich nog steeds een haventje dat Kralingse Veer bekend heeft gemaakt.

Christelijke gemeenten te Kralingse Veer

Gereformeerde kerk

Ons kerkgebouw is indertijd gebouwd voor de Gereformeerde kerk te Kralingse Veer. Van een Gereformeerde kerk in Kralingse Veer is sprake vanaf het jaar 1916. Toen begon men in de christelijke school aan de IJsselmondselaan kerkdiensten te beleggen. Het resultaat was dat op 18 december 1918 de Gereformeerde kerk van Kralingse Veer werd geïnstitueerd. De diensten werden belegd in enkele klaslokalen van de christelijke school. Op zaterdag werden de lokalen in gereedheid gebracht. Schoolbanken werden in de gang opgestapeld en stoelen kwamen daarvoor in de plaats. De preekstoel werd meestal bezet door predikanten uit de classis Rotterdam. Ook werd er wel preekgelezen, zoals door Jacob Koedoot en Hein van Veen. Gezien het aantal gemeenteleden bleek het gebruik van het schoolgebouw niet efficient meer zodat in 1920 een eigen kerk is gebouwd (de huidige Laankerk).

Door het wegvallen van woonwijken aan de dijken in verband met de Deltawerken zette zich na 1953 de vermindering van het ledental in. Het jaar 1964 gaf opnieuw een aanzienlijke teruggang in het ledental te zien. Vanaf 1987 tot aan 1996 heeft de heer Smouter als pastoraal medewerker gediend. Gezien het ledenaantal in 1996 is besloten de gemeente op te heffen. De laatste dienst is gehouden op 29 december 1996, zondagmiddag om vier uur.
Achtereenvolgens hebben er de volgende predikanten gediend: Ds H. Veldkamp, ds. J. Kaptein, ds. J. Groen, ds. Ph. Baardman, ds. K. Feentra, ds. W. Griffioen, dr. H.M. Matter, ds. J. Lems, de heer G.J. Smouter (pastoraal medewerker).

De Oud Gereformeerde Gemeente Kralingse Veer

Aan het begin van de twintigste eeuw waren er mensen die vanuit Capelle naar Rotterdam liepen om daar te kerken. Dat deed men vooral in de Vrije Gereformeerde Gemeente in de Infirmeriestraat, een zijstraat van de Honingerdijk nabij het Oostplein.

Ook werden er samenkomsten gehouden in het gebouw “Het Oosten” in de Dijkstraat. Deze werden door verschillende Capellenaren bezocht. Hier gingen op zondag verschillende vrije oefenaars voor. Omstreeks het jaar 1927 ontstond eveneens een dergelijke samenkomst in Krimpen aan den IJssel. De voorgangers die zowel in de Infirmeriestraat als in de Dijkstraat voorgingen kwamen er preken. Uit deze samenkomsten is er de plaatselijke Oud Gereformeerde gemeente ontstaan.

Onder de sprekers te Rotterdam-Dijkstraat en te Krimpen aan den IJssel was een zekere Arie van Zon (1877-1956) die bij de Capellenaren in de smaak viel. Het lopen op zondag naar Rotterdam werd op de duur toch wel bezwaarlijk. Men keek er naar uit om in eigen woonplaats diensten te gaan beleggen. In 1927 werd door enkele personen besloten in Kralingse Veer diensten te gaan houden. Een ruimte om te vergaderen vond men in een bijgebouw van het watergemaal “Prins Alexander” aan de Schaardijk. In de volksmond watermachien geheten. Het was een flink gebouw, met veel ruimte. In dit gebouw ging in de prediking Van Zon voor.

In 1930 werd besloten een gemeente te institueren door de ambten in te stellen. Pijnlijk werd de mogelijkheid tot bediening van de sacramenten gemist. Ds. D.C. Overduin, predikant van de Gereformeerde Gemeente Hersteld Verband te Giessendam heeft toen twee ouderlingen bevestigd en Van Zon tot Herder en Leraar van de Oud Gereformeerde Gemeente. De ouderlingen waren W.Boelhouwer en D. Jongeneel.

In 1931 werd een eigen kerkgebouw in gebruik genomen. Het eerste pand dat in de Da Costastraat werd gebouwd was een voorraadmagazijn van de kruidenier Borstje. Later werd dit gebouw verbouwd tot een kleuterschool met de naam Eltheto. Deze school werd aangekocht en ingrijpend verbouwd tot kerk. De naam van de straat is in 1941 veranderd in Buffelstraat. De Oud Gereformeerde Gemeente heeft op zondag 2 maart 1997 de laatste dienst in dit gebouw gehouden.

In september 1943 sloot de gemeente zich aan bij de federatie van Oud Gereformeerde Gemeenten.
Door de ontvolking van Kralingse Veer liep het kerkbezoek terug tot enkele tientallen kerkgangers. Toch hield de kerkenraad de gemeente in stand. Vooral ds. Du Marchie van Voorthuyzen (1901-1986) voelde zich aan de gemeente verbonden.

Later werd het houden van de bid- en dankdagen overgenomen door ds. M. Pronk.

Eind 1986 heeft de gemeente zich losgemaakt van het kerkverband van de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland en stelde zich onder het herderlijk toezicht van ds. M. Pronk te Ede.

De gemeente heeft toen een beroep op ds. M. Pronk uitgebracht. Deze diende vanaf 20 september 1987 de gemeente.

De Oud Gereformeerde Gemeente is gediend door de volgende predikanten: ds. A. van Zon (van 1927 tot 1942), ds. A. de Reuver (van 1942 tot 1945), ds. T. de Jong (van 1946 tot 1961), ds. M. Pronk (van 1987 tot 2007)

Hersteld Hervormde gemeente

In 2007 is ds. Pronk met Emeritaat gegaan. In juni 2007 is de gemeente overgegaan naar de Hersteld Hervormde Kerk.

Op 24 mei 2010 is Ds. G.A. van den Brink bevestigd als predikant van de gemeente. Hij is predikant geweest tot aan zijn emeritaat op 1 juni 2020.

Gebouw Laankerk

In 1921 kreeg de Gereformeerde kerk de beschikking over zowel een eigen kerkgebouw als een ernaast gelegen pastorie. In 1919 werd grond aangekocht en op 19 augustus 1920 werd op donderdagavond door Adrianus Vuyk de eerste steen gelegd en aldus werd met de bouw begonnen. Dat had heel wat voeten in aarde. Want voor de realisering van het kerkgebouw diende een blokje huizen verwijderd te worden. Deze huizen werden niet gesloopt, maar verhuisd. Door middel van zware balken en handlieren werden de huizen verrold over een afstand van ongeveer 100 meter naar de Boerenwerf. Dit blokje huizen bestaat nog.

De Laankerk werd officieel in gebruik genomen op vrijdag 29 april 1921. De totale bouwsom bedroeg uiteindelijk 90.000 gulden. De laatste dienst van de Gereformeerde Kerk is gehouden op 29 december 1996, zondagmiddag om vier uur.

Het kerkgebouw werd aangekocht door de Oud Gereformeerde gemeente waar ds. Pronk voor ging. In de dienst woensdag 5 maart 1997 werd de kerk officieel in gebruik genomen voor de erediensten van onze gemeente. Bij die gelegenheid sprak de predikant naar aanleiding van Openbaring 21 het 22e vers. De Hersteld Hervormde gemeente gebruikt dit gebouw nog steeds.